Sierverlichting
Monumenten, musea, bruggen en andere bezienswaardigheden, worden veelal om esthetische redenen verlicht. Het maakt de omgeving sfeervoller, creëert de juiste uitstraling en biedt herkenbare oriëntatiepunten. Echter, omdat dit bij uitstek van beneden af gebeurt, wordt niet alleen het gebouw of de brug belicht, maar ook de hemel erboven. Het verlichten van een gebouw heeft dus zeker enkele voordelen, maar helaas gebeurt dit niet altijd op een efficiënte en/of duurzame manier.
Wikken en wegen
Het verlichten van monumenten valt vaak onder het beheer van de gemeente. De promotionele waarde staat daarbij voorop, net als de prettige uitstraling van de stad en het minimaliseren van vandalisme. Ook verduurzaming hoort hierbij en is bovendien nog goed voor de portemonnee ook. Uit recent onderzoek is namelijk gebleken dat het verduurzamen van rijksmonumenten (waaronder het toepassen van ledverlichting) loont! Kortom, het is belangrijk de juiste balans te vinden tussen alle aspecten van sierverlichting.
Toeristen slapen ‘s nachts
Behalve met een kritische blik te kijken naar welke gebouwen we verlichten, kan ook worden nagedacht over hoe dit gebeurt. Om lichthinder te minimaliseren, is het van belang om de schijnwerpers zo goed mogelijk af te stellen, de tijden van verlichting aan te passen en het wattage in acht te nemen.
Het plaatsen van kleine schijnwerpers dichtbij het monument met een smalle bundel vermindert schittering voor voetgangers of bestuurders. Daarnaast moeten deze schijnwerpers alleen het gebouw verlichten en niet de lucht er omheen. Ook kan worden gedacht aan het richten van de schijnwerpers van boven naar beneden.
Daarnaast kunnen de tijdstippen waarop de gebouwen worden verlicht, worden aangepast. Na 23.00 uur is het aantal mensen dat het monument ziet zo gering dat verlichten eigenlijk niet meer nodig is.
Een laatste aspect is het verlagen van het wattage. Dit levert niet alleen een energiebesparing op, maar ook een vriendelijkere verlichting. De schaduwwerking op het monument wordt namelijk minder sterk en het geheel ziet er vaak fraaier uit.
Een aantal gemeenten nemen hierin al stappen in de juiste richting. Zo wordt de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort al met LED verlicht. Ook in het beleidskader Verlichting van de gemeente Amsterdam zijn 5 kwaliteitseisen opgenomen onder paragraaf 4.7.1, waaronder het gebruik van ledverlichting en nauwkeurig afgemeten verlichting.
Tuinverlichting
Veel huizen hebben een lamp bij de voordeur of de garage, zodat je ’s nachts het slot van de deur kunt vinden. Sfeerverlichting in de tuin of uitgebreide Kerstverlichting komt ook steeds vaker voor.
Er zijn een paar dingen waar je op moet letten bij de aanschaf van een lamp bij de voordeur of in de tuin. Zorg er ten eerste voor dat er geen licht omhoog wordt gestraald en dat je niet wordt verblind door de lamp. Let er verder op dat de verlichting na een bepaalde tijd uitgaat, door middel van een simpele tijdschakelaar. Hierdoor brandt de verlichting alleen als het nodig is en niet als je in bed ligt. Uit veiligheidsoogpunt is het tevens beter een lamp te installeren die aangaat wanneer er iemand in de tuin beweegt, dan een lamp die continu brandt.